<Arowana>
~~~~~~~~~~~~~~~~
post by ကိုမင္း
~~~~~~~~~~~~~~~~
1.<နိဒါန္း>
~~~~~~~~~~~~~~~~
ျဖည္းျဖည္းညိမ့္ညိမ့္ စီးဆင္းေနတဲ့ စမ္းေခ်ာင္း၊ ေရအိုင္ေတြမွာ ေနထိုင္တတ္ၾကတဲ့ Arowana ငါးမ်ိဳးစိတ္ကို ၁၈၄၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ သူ႔တို႔ရဲ႕ အရသာက တမူထူးျခားၿပီး စားေကာင္းလွတဲ့အတြက္ အစပိုင္းက စားေသာက္ဖို႔အတြက္ပဲ ဖမ္းဆီးေရာင္းခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ Kapuas ျမစ္အတြင္းတြင္ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ရတဲ့ Green Arowana ေတြက ကနဦးအစ မ်ိဳးစိတ္ပဲ ေျပာရပါ့မယ္။ အေစာပိုင္း Arowana ေတြကို ငါးေမြး၀ါသနာထံုသူေတြအၾကား ေရပန္းမစားခဲ့ပါဘူး။ သာမန္ ငါးေတြပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ယံုၾကည္သက္၀င္ လက္ခံလာမႈေတြေၾကာင့္ ေစ်းကြက္အတြင္း ေစ်းအႀကီးဆံုး အဆင့္အထိ နာမည္ႀကီးသြားခဲ့ပါတယ္။ Arowana ေတြဟာ pH 6,5-7,5, အပူခ်ိန္ 24-30 ° C အတြင္း သင့္တင့္မွ်တစြာ အသက္ရွင္ေနထိုင္ႏိုင္ၾကၿပီး ပုစြန္၊ ငါးအေသးမ်ား၊ ဖားအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပိုးေကာင္မ်ား စားေသာက္အသက္ရွင္ၾကပါတယ္။ ဥမွ အေကာင္ေပါက္ေသာ မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္ၿပီး တစ္ခါ မိတ္လိုက္ထားၿပီးရင္ ဥ ၃၀ ကေန ၅၀ အထိ ဥတတ္ပါတယ္။ ဥေတြကိုလည္း မိခင္က ပါးစပ္အတြင္း ရက္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ ငံုထားၿပီး အေကာင္ေပါက္မွ အျပင္ကို လႊတ္ေပးပါတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1.1<ယံုၾကည္သက္၀င္မႈ>
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
တရုတ္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ ယံုၾကည္ရာ နဂါးအမွတ္တံဆိပ္, "yin" and "yang" , နတ္ဘုရားရဲ႕အေမြဆက္ခံသူအျဖစ္ ယံုၾကည္လာမႈကေနစၿပီး arowana ေတြဟာ Lucky Fish အျဖစ္ လူသိမ်ားလာခဲ့ေတာ့တယ္။ ကံေကာင္းေစေသာ၊ ဂုဏ္က်က္သေရတိ္ုးပြားေစေသာ၊ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀ေစေသာ၊ က်ေရာက္လာမည့္ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေသာ ငါး စသျဖင့္ အယူအဆအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနၾကပါတယ္။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး ဘာသာအယူ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္အတြက္ ယံုၾကည္သက္၀င္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္ပါသည္။ ထို႔အတူ အေရာင္အေသြး ေရာယွက္ၿပီး ထူးျခားဆန္းၾကယ္တဲ့ အေရာင္အေသြးပိုင္ဆိုင္ေသာ arowana ေတြဟာ ကမၻာ့ေစ်းအႀကီးဆံုးငါး အျဖစ္ ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္လာခဲ့ေတာ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး ထူးျခားလွတဲ့ "လွ်ာ" ကလည္း arowana ေတြကို နာမည္ပိုႀကီးလာေစပါတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1.1.1<သက္ေသအမွတ္ ၁ >
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
တခါက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္က ကားတိုက္မႈျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ကား ဆိုးဆိုးရြားရြား ပ်က္စီးသြားခဲ့တယ္။ သူကေတာ့ အနာတရ အနည္းငယ္သာ ရခဲ့ပါတယ္။ သူ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ သူေမြးထားတဲ့ Arowana ငါးကန္ ကြဲက်ေနၿပီး ငါးေသေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ဒါဟာဆိုရင္ ငါးေမြးသူ ပိုင္ရွင္အေပၚ က်ေရာက္မဲ့ ေသေဘးကို ငါးက အစား၀င္ခံေပးတယ္လို႔ ယံုၾကည္ႏိုင္တယ္။ က်ေရာက္လာမဲ့ မေကာင္းတဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္အေပါင္းကို Arowana ေတြက ပိုင္ရွင္အစား ကာကြယ္ေပးတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1.1.2<သက္ေသအမွတ္ ၂ >
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
တခါကလည္း လူတေယာက္ရွိတယ္။ သူ Arowana ေမြးထားတာ ၈ ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ တေန႔မွာ သူက Arowana ကို ၾကည့္ၿပီး အဓိဌာန္ခဲ့တယ္။ "ငါမင္းအတြက္ ကန္အႀကီးႀကီး တစ္ကန္လုပ္ေပးခ်င္တယ္ ဒါေပမဲ့ ငါ့ကို ထီေပါက္ေအာင္ မစပါ" တဲ့။ မၾကာဘူး သူ ထီေပါက္သြားတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ Arowana ေတြက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာေနရာ တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
~~~~~~~~~~
2.<မ်ိဳးစိတ္မ်ား>
~~~~~~~~~~
2.1<Red Arowana> အင္ဒိုႏြယ္ဖြား Red Arowana ကေတာ့ အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH 6.5၊ အႀကီးဆံုးအရွည္ 90 cm ေက်ာ္။ Red Arowana ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ တကိုယ္လံုးနီတာပါပဲ။ <ေတာင္ပံ၊ ေၾကးခြံ၊ ပါးဟတ္> Red Arowana ကို အဓိကအားျဖင့္ Blood-Red နဲ႔ Chili-Red ဆိုၿပီး ထပ္ခြဲပါေသးတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.2<CrossBack Golden Arowana (XB)> XB ရဲ႕ ဇစ္ျမစ္က မေလးရွားကျဖစ္ၿပီး ေနရာအနွံ႔မွာ မ်ိဳးပြားတာ ေတြ႕ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ အင္ဒို၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ ျမန္မာတို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH: Neutral 6.5 ~ weak 5.8 ၊ အႀကီးဆံုးအရွည္ 60 cm။ ေၾကးခြံ ၆ တန္းပါ XB ေတြဟာ ေရႊေရာင္ေတာက္ပေနတဲ့အတြက္ အႀကိဳက္ေတြ႕ေစမဲ့ ငါးမ်ိဳးစိတ္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပါက္စနအရြယ္မွာေတာ့ ေရႊအျပည့္တက္လာမွာမဟုတ္ပဲ အ၀ါေရာင္သန္းေနပါလိမ့္မယ္။ XB (သို႔မဟုတ္) Cross Back Golden (သို႔မဟုတ္) Malaysian Golden လို႔ လူသိမ်ားၾကတဲ့အတိုင္း RTG နဲ႔လဲ ခပ္ဆင္ဆင္ အသြင္ေရာ အေရာင္ပါတူေနပါလိမ့္မယ္။ XB ေတြကိုလဲ Blue, Purple, Gold, Green နဲ႕ the Silver-Based ဆိုၿပီး ထပ္ခြဲႏိုင္ပါေသးတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.3<Red-Tail Golden (RTG)> RTG ေတြကို ထိုင္း၊ မေလး၊ ဗီယက္နမ္၊ ျမန္မာအနွံ႕ မ်ိဳးေဖာက္ၾကတာ ေတြ႕ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH: Neutral 6.5 ~ weak 5.8 ၊ အႀကီးဆံုးအရွည္ 50 ~ 60 cm။ RTG နဲ႔ XB ေတြဟာ ေရႊမ်ိဳးစိတ္တစ္ခုထဲမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ေပါက္စနအရြယ္ ေၾကးခြံ ၄ တန္းအထိ ေရႊေရာင္ျဖစ္ေနတဲ့ RTG ေတြကို Blue, Purple, Gold, Green နဲ႕ the Silver-Based ဆိုၿပီး ထပ္ခြဲႏိုင္ပါေသးတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.4<Green Arowana> GA ေတြကေတာ့ ထိုင္း၊ ဗီယက္၊ မေလးနဲ႔ျမန္မာမွာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ၿပီး အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH: Neutral 6.5 ~ weak 5.8 ၊ အႀကီးဆံုးအရွည္ 50 ~ 60 cm။ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ားအျပားေတြ႕ျမင္ရတဲ့ ငါးမ်ိဳးစိတ္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.5<Yellow Tail Arowana (Banjar)> အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမ်ိဳးစိတ္ျဖစ္ၿပီး အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH: Neutral 6.5 ~ weak 5.8 ၊ အႀကီးဆံုးအရွည္ 50 ~ 60 cm ။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.6<Black Arowana> ေတာင္အေမရိကတိုက္ႏြယ္ဖြား အေမဇုန္သားေလး Black ကေတာ့ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH value: acidic 5.5 - 6.0 နဲ႔ 60 cm အထိ ႀကီးထြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.7<Silver Arowana> အေမဇုန္ႏြယ္ဖြားျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH: Neutral 6.5 ~ weak acid 5.8။ metallic silver ၊soft blue ၊ pink light ဆိုၿပီး ခြဲႏိုင္ပါေသးတယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
2.8<Pearl Arowana> ေအာ္စေတးလ်ႏြယ္၀င္ ျဖစ္ၿပီး အပူခ်ိန္ 28 ~ 30 degrees C ၊ PH value: acidic 5.8 ၊ အရွည္ဆံုး 50 ~ 60 cm။
<မွတ္ခ်က္= မ်ိဳးစိတ္ေျမာက္မ်ားစြာ စမ္းသပ္ ထုတ္လုပ္ေနၾကသျဖင့္ အက်ယ္မခ်ဲ႕လိုပါ၊ hybrid(mix parentage) are varieties of such is Cross Back Splendor (crossBreed between Cross Back/Super Red) and Premium RTG(crossBreed between Cross Back/RTG), Supreme RTG(crossBreed between Cross Back/Premium RTG), R.T.G Splendour(RTG crossBreed between Cross Back Splendor)>
~~~~~~~~~~~~~~~~
3. ကန္ျဖင့္ေမြးျမဴျခင္း
~~~~~~~~~~~~~~~~
3.1 ကန္ျဖင့္ေမြးျမဴရန္အတြက္ ငါးအတြက္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္သည့္ အက်ယ္အ၀န္း၊ ဆက္စပ္ကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္ေပးရန္လိုသည္။ 1. Aerator (air pump ကို ေျပာတာပါ)။ 2. Heater & Thermometer အပူခ်ိန္ တိုးျမင့္ေပးရန္ႏွင့္ လက္ရွိအပူခ်ိန္ကို သိရွိရန္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ 3. Filter ကန္သန္႔ရွင္းေရးႏွင့္ ငါးေရာဂါမက်ေရာက္ေစရန္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါသည္။ 4. Fluorescent Lamp မစူးသည့္ အလင္းေရာင္သာ ျဖစ္ရပါမည္။ <ကန္အရြယ္အစား> ကန္အရြယ္အစားေရြးခ်ယ္ရာတြင္ အျမင့္ႏွင့္အက်ယ္ အလြန္ က်ယ္၀န္းရန္လိုပါသည္။ မူလဗီဇအတိုင္း အလွ်င္အျမန္ ကူးခတ္ရျခင္းအား ႏွစ္သက္ေသာေၾကာင့္ ကန္အရြယ္အစား ေသးငယ္ေနပါက ႀကီးထြားမႈႏႈန္း ေႏွးေကြးမည္။ မလိုလားအပ္ေသာ ေရာဂါမ်ား က်ေရာက္မည္။ <ကန္အဖံုး> မျဖစ္မေန ဖံုးအုပ္ေပးရပါမည္။ <အစာေကြ်းျခင္း> Arowana သည္ live food ျဖင့္သာ သင့္ေတာ္ပါသည္။ ထို႔အတူ ေရေပၚေပါေနေသာ အစာလဲ ျဖစ္ရပါမည္။ အစာအား အငမ္းမရ ဟတ္ထိုးစားတတ္ေသာ အေလ့အက်င့္ရွိသျဖင့္ ကန္က်ယ္က်ယ္တြင္ live food ေကြ်းပါက ခဏတြင္း ႀကီးထြားမႈႏႈန္း ျမန္ပါလိမ့္မည္။ ပိုးတံုးလံုး၊ ပုရစ္၊ ႏွံေကာင္၊ ဒါးခုတ္ေကာင္၊ တီေကာင္၊ ယင္ေကာင္၊ ဖား၊ ငါးေသးေသးေလးမ်ား၊ ပုစြန္၊ အမဲႏွလံုး စသည္တို႔သည္ Arowana ႀကိဳက္ေသာ အစာမ်ားျဖစ္သည္။ မုန္လာဥနီ (ခါၾကက္ဥ)သည္လည္း ငါးအတြက္ သင့္ေတာ္သည္။ သတိျပဳရန္အခ်က္မွာ ေန႔စဥ္ ပုံမွန္အစာသာ ေကြ်းသင့္သည္။ အလြန္အကြ်ံေကြ်းပါက က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏိုင္သည္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
4.<ေရာဂါနွင့္ ကုသျခင္း>
~~~~~~~~~~~~~~~~
4.1<Cloudy Eyes >
~~~~~~~~~~~~~~~~
CE ကေတာ့ မ်က္စိဒဏ္ရာရျခင္း၊ ေရာင္ကိုင္းျခင္း၊ ဖူးေယာင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အစပိုင္းလကၡဏာေတြမွာ မ်က္စိ မႈိတတ္သလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနမယ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဖာင္းလာမယ္၊ ျပာလဲ့လဲ့ျဖစ္လာမယ္၊ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကေတာ့ မ်က္စိကြယ္သြားမယ္ ဒါမွမဟုတ္ ေသဆံုးသြားပါလိမ့္မယ္။ CE ကို ကုသျခင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပထမအဆင့္ (မႈိစြဲျခင္းအဆင့္)မွာ ေရ (၃)ပံု၁(ပံု)လဲေပးရမယ္။ ဆားအနည္းငယ္ထည့္ေပးရမယ္။ ေရအပူခ်ိန္ကို ၃၀ ကေန ၃၃ စင္တီဂရိတ္အတြင္း ထားေပးရမယ္။ ၂ ရက္အၾကာမွာ မေပ်ာက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ၃ ရက္တစ္ႀကိမ္ ေရ (၄)ပံု(၁)ပံု လဲေပးရမယ္။ ဆားထပ္ထည့္ေပးရမယ္။ ဒုတိယအဆင့္(မ်က္စိေဖာင္းေနတဲ့အဆင့္)ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးကုေပးရပါေတာ့မယ္။ ခြဲစိတ္ကုသဖို႔လိုရင္ေတာင္ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဆားထည့္ရံု ေရလဲရံုနဲ႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ေကာင္းဖို႔ဆိုတာ လေတာ္ေတာ္ ၾကာမွာကို သတိျပဳပါ။ ခ်က္ခ်င္းမေပ်ာက္ပါဘူး။
4.2<Drop-Eye>
~~~~~~~~~~~~~~~~
DE ကေတာ့ ေရာဂါလို႔ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ သာမန္အားျဖင့္ ကန္အေျခ ၾကမ္းျပင္ကို အၾကည့္မ်ားသြားေသာေၾကာင့္ မ်က္စိေစြသြားျခင္းမ်ိဳးပါ။ တခ်ိဳ႕ ပိုင္ရွင္ေတြက ကန္ရဲ႕အလင္းေရာင္ကို သာမန္ထက္ ပိုေပးထားတတ္ၾကတယ္။ အလင္းေရာင္ပိုေပးတာမ်ိဳး၊ Tank Mate မွားေနတာမ်ိဳးေတြဆို DE ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားေနပါၿပီ။ ပင္ေဘာင္ေဘာလံုး (ဒါမွမဟုတ္) ေရေပၚ ေပၚေနတဲ့ ပစၥည္းမ်ိဳး ကန္ထဲထည့္ထားေပးရပါမယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ျပန္ေကာင္းလာႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အသက္အရြယ္ ရလာတဲ့ အခါမွာလဲ DE ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ငါးမ်ိဳးစိတ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုေတာ့ မတူပါဘူး။ ဥပမာ Silver Arowana ေတြက လက္မ ၂၀ ေက်ာ္လာရင္ DE ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားလာၿပီး Black Arowanas ေတြဆိုရင္ DE မျဖစ္သေလာက္ ရွားပါတယ္။ DE ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ေယဘူယ်အခ်က္ေတြကေတာ့- (ငါးဟာ အလြန္၀လာခ်ိန္၊ Tank Mate လြဲတာေတြ၊ အလင္းေရာင္ မ်ားလြန္းေနတာေတြ၊ ၾကမ္းျပင္အစာေတြကို အာရံုစိုက္ရတာ မ်ားလြန္းခ်ိန္၊ မ်ိဳးရိုးဗီဇေၾကာင့္ <မ်ိဳးစိတ္> ေတြေၾကာင့္လို႔) ပဲ ဆိုရမွာပါ။
4.3<Parasites>
~~~~~~~~~~~~~~~~
Parasites ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့အဓိကအခ်က္ေတြကေတာ့ Live Food ေတြ ေကြ်းရာကေန စတာပါပဲ။ Live Food ေကြ်းၿပီး ကန္သန္႔ရွင္ေရးမလုပ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ Parasites ျဖစ္ဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားသြားပါၿပီ။ Parasites ကို လြယ္လြယ္မွတ္ရရင္ေတာ့ အနာေပါက္တာပါပဲ <မႈိက်တယ္လို႔လဲ ေျပာေျပာေပါ့> Parasites မွာကေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ Fish Lice နဲ႔ anchor worms ျဖစ္တာပါပဲ။ Fish Lice ကေတာ့ ၃ ကေန ၅ မီလီမီတာေလာက္ပဲရွိၿပီး စျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းမွာေတာ့ သာမန္မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ဖို႔ခက္ပါလိမ့္မယ္။ ရွည္ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ပုံသ႑ာန္ရွိၿပီး ခဏေလးအတြင္း ႀကီးထြားလာလိမ့္မယ္။ anchor worms ကေတာ့ သံေကာင္ တမ်ိဳးပါပဲ။ မပူပါနဲ႔ copper sulfate ပါတဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ သတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကန္ထဲ ဆားခပ္တဲ့နည္း၊ <ဆားခပ္ထားတဲ့အခ်ိန္ ေအာက္ဆီဂ်င္ပိုေပးထားရပါမယ္> နည္းနဲ႔ ဖယ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါက်ေရာက္ၿပီးသားကန္ကိုေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပိုးေသေအာင္ သတ္ထားဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ အဲဒီေရာဂါေတြ ထပ္ထပ္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
4.4<Protruding Scales Disease>
~~~~~~~~~~~~~~~~
ဒီေရာဂါကေတာ့ arowana ေပါက္စဘ၀မွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိပါတယ္။ PSD ကို လြယ္လြယ္မွတ္ရရင္ ေၾကးခြံေတြ မညီမညာျဖစ္တဲ့ လကၡဏာပါ။ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသား အေကာင္ေတြမွာေတာ့ ႀကံဳေတာင့္ႀကံဳခဲမွသာ ျဖစ္တတ္တာပါ။ ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ အပူခ်ိန္ အတတ္အက် ျမန္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ PSD ျဖစ္တာကို အခ်ိန္မီ မကုဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေသမွာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ရြဲ႕ေစာင္းသြားတာ ေၾကးခြံေတြက ငါးရဲ႕ ေသြးလည္ပတ္မႈကို ျဖတ္ေတာက္ျပစ္သည္အထိ သက္ေရာက္မႈ ရွိေနလို႔ပါပဲ။ ကုသနည္းကေတာ့ ေရရဲ႕အပူခ်ိန္ကို 32-34°C အၾကားထားေပးရပါမယ္၊ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုေပးထားရပါမယ္။ ဆားနည္းနည္း ထည့္ေပးရပါမယ္။ ၃ ရက္တစ္ႀကိမ္ ေရ (၄)ပံု(၁)ပံုလဲေပးရပါမယ္။ copper sulfate ပါတဲ့ ေဆးမ်ား ထည့္ေပးရပါမယ္။
4.5<Red Spots>
~~~~~~~~~~~~~~~~
RS ကေတာ့ ပ်ိဳးဆိုဒ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ငါးရဲ႕ ေက်ာဘက္နဲ႔ အၿမီးပိုင္းေတြမွာ အျဖစ္မ်ားၿပီး RS ေနရာေတြ ေဖာင္းလာမယ္၊ ေၾကးခြံေတြပါ ရြံ႕ေစာင္းလာမယ္၊ အခ်ိန္မီ ေဆးမကုရင္ ေသပါမယ္။ ကုသနည္းကေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ ေရအပူခ်ိန္ကို 36°C အထိ တိုးထားေပးပါ၊ ဆားနဲနဲ ထည့္ထားေပးပါ။ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုထည့္ထားေပးပါ။
4.6<Rotting Gills Disease>
~~~~~~~~~~~~~~~~
RGD ကေတာ့ Parasites နဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ပါပဲ။ ေရာဂါ လကၡဏာအရ ငါးဟာ အသက္ရႈနည္း ျမန္လာမယ္။ အေရာင္ေတြ မွိန္လာလိမ့္မယ္။ ဘာလို႔ RGD ျဖစ္သလိုဆိုေတာ့ ေကြ်းတဲ့ Live Food ကေန ကူးတာမ်ားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကန္ကို သန္႔ရွင္းေရးမလုပ္ဘဲ ထားတာ ၾကာလို႔လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုသနည္းကေတာ့ ေရတစ္လီမွာ ဆား <1%>, Quinine ငွက္ဖ်ားေဆး (0.8 Gram) ကို ထည့္ေပးရပါမယ္။ လက္ရွိ ေရအပူခ်ိန္ထက္ 2-3°C တိုးထားေပးရပါမယ္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုေပးထားရပါမယ္။ ကုသေနခ်ိန္မွာ အစာေျခာက္ကိုသာ ေကြ်းရပါမယ္။ Live Food ျဖတ္ထားရပါမယ္။
4.7<Stomach Ailments>
~~~~~~~~~~~~~~~~
SA အစာအိမ္ေရာင္ရမ္းသည့္အေျခအေနကေတာ့ ပ်ိဳးဆိုဒ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ပုတ္သိုးေနတဲ့ အစာေတြေၾကာင့္ အစာအိမ္ ေရာင္ရမ္းတာျဖစ္ၿပီး မွန္ကန္နဲ႔ ၀မ္းဗိုက္နဲ႔ ပြတ္တိုက္မႈမ်ားလာရင္လဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အၿမီးပိုင္းနဲ႔ ၀မ္းဗိုက္ပိုင္းမွာ အနီေရာင္အစက္ေတြျဖစ္ေပၚတတ္ၿပီး အစာအိမ္အနည္းငယ္ ေရာင္ကိုင္းေနတတ္ပါတယ္။ ငါးဟာ အနည္းငယ္ ပိန္လာပါလိမ့္မယ္။ ကုသနည္းကေတာ့ လက္ရွိေရအပူခ်ိန္ထက္ 2-3°C တိုးျမင့္ထားဖို႔ပဲ လိုတာပါ။ အစာကိုေတာ့ လတ္ဆတ္တဲ့ အစာကို ေရြးခ်ယ္ရပါလိမ့္မယ္။
4.8<Tilted (Overturned) Gill Covers>
~~~~~~~~~~~~~~~~
TGC ကေတာ့ ေကြ်းထားတဲ့ အစာ အပိုင္းအစေတြ ေရအတြင္းေပ်ာ္၀င္ရာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေရမသန့္ရွင္းေသာေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ားတာပါ။ ငါးအတြက္ အာဟာရရွိၿပီး ေနရာထိုင္ခင္း (ကန္အက်ယ္) က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနဖို႔ လိုပါမယ္။ အဲလိုမွမဟုတ္ရင္ ငါးဟပ္ေစာင္းလာျခင္း၊ ပါးဟတ္အတြင္း အေရာင္ေျပာင္းေနျခင္း၊ အနီေရာင္အဆင့္မွ ညိဳသည့္အဆင့္အထိ ျဖစ္ေပၚေနတတ္ပါတယ္။ စိတ္က်န္းမာေရးအေျခအေနလို႔ ညႊန္းျခင္ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ပါးဟတ္ ဟစိဟစိျဖစ္လာမယ္။ အသက္ရႈႏႈန္း ပံုမွန္မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ကန္အျပင္ ေရအေပၚကို တတ္တတ္ၿပီး ေခါင္းေမာ့လာတဲ့အဆင့္အထိ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ TGC လို႔ ခန္႔မွန္းမိၿပီးဆိုတာနဲ႔ ေရကို ၂ ရက္ျခား ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း လဲျပစ္လိုက္ပါ။ ေအာက္ဆီဂ်င္ တိုးေပးထားပါ။ filter media ထဲကို ေက်ာက္မီးေသြး ထည့္ထားေပးပါ။ ပါးဟတ္ အရမ္းၿပဲလာၿပီး အညိဳေရာင္ သမ္းေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေရကို ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း လဲေပးလိုက္ပါ။ ေအာက္ဆီဂ်င္ ေက်ာက္မီးေသြးကေတာ့ အေပၚနည္းအတိုင္းပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ေရေပၚတတ္လာၿပီး ေခါင္းေဖာ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသဖို႔ လိုအပ္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
4.9<White Spots>
~~~~~~~~~~~~~~~~
WS ကေတာ့ အျဖစ္မ်ားဆံုး ေရာဂါပါ။ အစပိုင္းမွာ အေတာင္ေတြမွာပဲ ေတြ႕ရမွာပါ။ ကုသနည္းကေတာ့ ေရတစ္လီမွာ ဆား <1%>, Quinine ငွက္ဖ်ားေဆး (0.8 Gram) ကို ထည့္ေပးရပါမယ္။ လက္ရွိ ေရအပူခ်ိန္ထက္ 2-3°C တိုးထားေပးရပါမယ္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုေပးထားရပါမယ္။ ကုသေနခ်ိန္မွာ အစာေျခာက္ကိုသာ ေကြ်းရပါမယ္။ Live Food ျဖတ္ထားရပါမယ္။
~~~~~~~~~~~~~~~~
5.Tankmates
~~~~~~~~~~~~~~~~
Arowana အတြက္ Tankmate မ်ားစြာရွိပါတယ္။ Tankmate သံုးမယ္ဆိုရင္ စဥ္းစားရမဲ့အခ်က္ေတြလဲ အေျမာက္အမ်ားရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ arowana မ်ိဳးစိတ္တစ္ခုမွာ သူေပ်ာ္တဲ့ ေရအပူခ်ိန္ရွိပါတယ္။ မ်ိဳးစိတ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ Tankmate အတြက္ စဥ္းစားေပးမယ္ဆိုရင္ အပူခ်ိန္ကစၿပီး စဥ္းစားရမွာပါ။ ေနာက္ၿပီး Arowana က Tankmate ကို အၿမဲတေစ လိုက္ေျခာက္လွန္႔ေနရင္လဲ မျဖစ္ျပန္ဘူး။ win-win အေျခအေနတစ္ခုကို ဖန္တီးေပးရမွာက ကန္ပိုင္ရွင္ သင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူအမ်ားဆံုးထားေပးတဲ့ Tankmate ေတြကေတာ့ Birchirs, Silver Dollars, Red Hooks, Emperor Hooks, Tin Foil Barbs, FF (Semaprochilodus taeniurus) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္စဥ္းစားရမဲ့အခ်က္ကေတာ့ Tankmate က Arowana ကို ဘယ္လိုအက်ိဳးျပဳေပးမွာလဲ?? အစေကြ်းရင္ေရာ ဘယ္လို စားၾကမွာလဲ? ကန္သန္႔ရွင္းေရးအတြက္ စဥ္းစားထားတာလား? စဥ္းစားရမဲ့အခ်က္ေတြ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။
